Historie familie van Cappellen
Oprichting van de Stichting
Anna Maria van Cappellen (1860-1893) gehuwd met Johannes Nolen (1847-1895) besloten kort na hun huwelijk dat Anna Maria’s nalatenschap zou worden aangewend voor de oprichting van een ‘weldadige stichting’. Beide families behoorden tot welgestelde families, met name de Van Cappellens waren sterk gelieerd aan het dorp Capelle aan den IJssel.
Het voornemen om de erfenis van de vrouw te besteden aan liefdadigheid had voorts te maken met de slechte gezondheid van Anna Maria; er zouden n.l. geen kinderen worden geboren.
Op 30 december 1892 legde het paar het besluit vast in een testament en bepaalde dat na overlijden van beide echtelieden een ‘weldadige’ stichting in het leven moest worden geroepen, tot oprichting van een oude mannen- en vrouwenhuis, die de naam Van Cappellen Stichting zou dragen. Bekostiging van de exploitatie kwam uit de bezittingen van Anna Maria en de stichting zou worden bestuurd door drie regenten.
Het oude mannen- en vrouwenhuis
Anna Maria was slechts 32 jaar oud toen zij overleed en haar echtgenoot zou haar niet lang overleven en overleed drie jaar later in 1895.
Nadat het echtpaar Nolen-Van Cappellen was overleden werden de werkzaamheden van de Van Cappellen Stichting voortvarend aangepakt; de broer van Johannes, Augustinus Nolen architect, werd verzocht een ontwerp van het tehuis te maken. Elke bewoner kreeg een eigen zit-slaapkamer, modern was ook de centrale verwarming die de architect gepland had.
In maart 1898 schreef het bestuurslid Th.Nolen aan zijn medebestuurder J.P.van Wijngaarden “Het gebouw is gereed” en “wij kunnen beginnen oudjes op te nemen”.
Tot 1973 zou het gebouw dienst blijven doen als tehuis voor ouderen. Na 75 jaar wijzigde de functie van het gebouw door de eisen van de tijd. De bewoners vertrokken naar andere woonvoorzieningen voor ouderen in Capelle aan den IJssel.
In 1976 verkocht de Van Cappellen Stichting het pand aan de gemeente Capelle aan den IJssel. De muziekschool werd er langere tijd gevestigd. In het jaar 2000 werd door meerdere raadscommissies een programma van eisen opgesteld met als belangrijkste eis dat het pand gerestaureerd zou worden en het deels een culturele bestemming zou krijgen.
In 2002 verkreeg de B.V. Rijksmonument aan de Dorpsstraat te Capelle aan den IJssel het eigendom van het pand, waarna in 2005-2007 een grootscheepse restauratie plaatsvond en het pand getransformeerd werd tot een multifunctioneel gebouw met bedrijfs- en publieksruimten, waar onder andere getrouwd kan worden en culturele evenementen kunnen plaatsvinden.
Anna Maria van Cappellen (1860-1893)
Adrianus Van Cappellen,
vader van Anna Maria
(1817-1890)
Johannes Nolen
(1847-1895)
Bouwtekening van het oude mannen- en vrouwenhuis.
Bronzen beeld Neeltje Bedijn (1846-1931). Zij heeft in het Van Cappellenhuis het langst gewoond
De Regentenkamer
Het hoogtepunt van het pand is de regentenkamer, waar het bestuur vergaderde. Veel liefdadige instellingen beschikten in het verleden over een dergelijke ruimte en vormden een afspiegeling van de gegoede herkomst van de initiatiefnemers en bestuursleden.
Het testament van het echtpaar Nolen-van Cappellen had nadrukkelijk bepaald dat dit vertrek ‘netjes’ moest worden gemeubileerd en ingericht met schilderijen, porselein en zilverwerk, afkomstig uit de inventaris van het echtpaar.
De regentenkamer is de enige ruimte in het gebouw, die nu nog geheel in oorspronkelijke staat verkeert; het onderhoud van de inrichting, inboedel en kunstvoorwerpen wordt door het zittende bestuur van de stichting op waardige wijze en nauwgezet uitgevoerd. Tijdens de grote restauratie in 2006-2007 wordt de regentenkamer in oude luister hersteld en komt deels onder beheer te vallen van de Historische Vereniging Capelle.
De regentenkamer gaf toegang tot een bergzolder en het kledingmagazijn, waar het linnengoed en kledingstof voor de bewoners werden bewaard. Geheel volgens de gewoonte van die tijd droegen de bewoners kleding die door het tehuis ter beschikking werd gesteld.
Het ‘ Van Cappellenhuis’, zoals de nieuwe naam luidt is op Open Monumentendag geopend en de Regentenkamer kan ook bezocht worden om de oude glorie te ervaren.
Foto van het gerestaureerde Regentenkamer
Inventarisstukken uit de regentenkamer
Nog uit de negentiende eeuw daterend sleutelrek in het kantoor van de huismeester.
Foto van het regelement die in de regentenkamer hangt
Bekijk hier de heropening
gerestaureerde Regentenkamer
Sluiting van het huis – nieuw doel
In 1973 hield het pand aan de Dorpsstraat 164 op te bestaan als woonvoorziening voor ouderen en inmiddels waren al vele landerijen uit de boedel van Anna Maria verkocht.
Het vertrek van de bewoners betekende geenszins dat de werkzaamheden van de Van Cappellen Stichting ten einde kwamen. Nu ruim 125 jaar na de oprichting, is de stichting nog bijzonder actief. Als fonds ondersteunt zij tal van sociale en culturele instellingen in de regio.
Voor de wijziging van het oogmerk van de stichting was een wijziging van de statuten nodig. Deze werd bekrachtigd bij KB van 3 mei 1976. Het doel luidde vanaf toen:
“de behartiging van de belangen van behoeftige bejaarden en van andere sociale en algemene
belangen in de gemeenten Capelle aan den IJssel, gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel en
Krimpen aan den IJssel”
De eerste decennia na de sluiting van het huis bleef de stichting haar oorspronkelijke doel, zorg voor ouderen, trouw. Halverwege de jaren negentig brak voor de stichting een nieuw tijdperk aan. Om zoveel mogelijk te kunnen beantwoorden aan de vraag, volgde wederom een statutenwijziging. De oude doelstelling bleef gehandhaafd, maar werd eind jaren 90 uitgebreid met de zinsnede ‘ en voorts al hetgeen in de ruimste zin met een en ander verband houdt, daartoe behoort en- of daartoe bevorderlijk kan zijn”.
Het werk terrein van de stichting kon hierdoor nog verder worden uitgebreid.
Foto's uit oude archief
Gezicht op het negentiende eeuwse dorp. Achter de hoge bomen aan de IJssel
zou aan het eind van die eeuw de Van Cappellenstichting verrijzen.
